اینترنت اشیا (internet of things) واژه‌ی جالب و نه‌چندان آشنا است که به‌تازگی وارد دنیای تکنولوژی و مجازی شده است. این فناوری یک فناوری جدید بوده که به‌زودی بیش از واژه‌ی ناآشنای آن فرا گیر می‌شود. همان‌طور که امروزه اینترنت نقش مهم و مطمئنا اسساسی در زندگی روزمره و صدالبته کار و شغل ما دارد، بی شک هر اصطلاح و واژه ایی که به‌تازگی وارد این دنیا می‌شود تحولات بزرگی را در پیش دارد؛ بنابراین؛ قرار است که اینترنت اشیا به‌طور فراگیر و گسترده در زندگی‌های شغلی و شخصی ما جای ویژه ای بگیرد. در این مقاله به صورت کامل توضیح می دهیم که اینترنت اشیا چیست و چه کاربرد و مزایا و معایبی دارد و چرا باید از آن استفاده کنید.
اینترنت اشیا علاوه بر اینکه مسئله‌ای بسیار بحث‌برانگیز و جنجالی است، هیجان خاصی به دنبال دارد. اینترنت اشیا یا Internet Of Things یا به‌اختصار (IoT) از فناوری صحبت می‌کند که تمامی اشیا موجود در محیط اطراف ما به اینترنت متصل شوند و به‌وسیله‌ی اینترنت با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. بر همین اساس با این فناوری همه‌ی وسایل و اشیا موجود توانایی برقراری ارتباط و ردوبدل کردن دیتاهای موجود را دارند. به عبارتی ارتباط بین دنیای واقعی و مجازی با این فناوری امکان‌پذیر خواهد بود؛ و از طرفی تمامی وسایل و ارتباط بین آن‌ها از طریق برنامه‌ها و اپلیکیشن های مربوطه قابل‌بررسی و کنترل است. اینترنت اشیا در دنیای شبکه‌ای به‌سرعت قابل رشد و توسعه است.
در فناوری در حال رشد اینترنت اشیا (IoT) تمامی اشیا موجود در اطراف ما به یک هویت مجازی می‌رسند. بگذارید با یک مثال شما را با این مسئله بیشتر آشنا کنیم. حتماً در فیلم‌های سینمایی خلنه های هوشمند را دیده‌اید که آشپزخانه و بسیاری از وسایل خانه توسط ریموت و یا گوشی همراه صاحب‌خانه کنترل می‌شوند. وسایل آشپزخانه به‌طور هوشمند داده‌ها را ردوبدل می‌کنند و ارتباط مؤثری باهم دارند. خانه‌های هوشمند یکی از کاربردهایی است که اینترنت اشیا برای زندگی مدرن و امروزی بشر به دنبال دارد. خانه‌های هوشمند زندگی راحت‌تری را برای صاحب‌خانه به وجود می‌آورند.
نحوه‌ی کارکرد اینترنت اشیا چیست
شاید خیلی از کاربران که در حال خواندن این مقاله هستند، اطلاعات بسیاری درباره‌ی دنیای نت و تکنولوژی‌های مربوط به آن نداشته باشند؛ اما از طرفی هم دنیای اینترنت و اصطلاحات و کاربردهای آن همیشه حتی برای مبتدی‌ترین افراد نیز جذاب است؛ بنابراین نمی‌توان برای این دسته مقالات مخاطبان خاصی در نظر گرفت و به همین دلیل توضیح تمامی اطلاعات به زبان ساده برای مخاطبان بهتر و ساده‌تر خواهد بود. در ابتدا گفته شد که در فناوری اینترنت اشیا بین وسایل و اشیا اطلاعات ردوبدل می‌شود. ردوبدل اطلاعات بین این اشیا می‌تواند از راه‌های مختلفی مثل فناوری بلوتوث، وایرلس، وایفای و پروتکل‌های مختلف انجام شود. طی فناوری اینترنت اشیا هر شی‌ء یا وسیله با وصل شدن به اینترنت و قرا گرفتن در این دایره‌ی ارتباطی دارای یک آی پی و شناسه‌ی ثابت می‌شود.
به‌طورکلی هر وسیله دارای یک شناسه‌ی مشخص بوده و وسیله‌ها به‌وسیله‌ی شناسه‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. دقیقاً مثال ارتباط انسان‌ها در سوشیال مدیاها که از طریق آیدی با یکدیگر ارتباط می‌گیرند. در اینترنت اشیا نیز وسایل به‌طور کامل باهم در تعامل و در حال ردوبدل کردن اطلاعات بین هم هستند. به‌عبارت‌دیگر همان‌طور که اینترنت و سوشیال مدیاها ارتباط بین انسان‌ها را ساده و سریع کرده است، اینترنت اشیا نیز ارتباط بین وسایل را به وجود آورده است.
اطمینان از امنیت اینترنت اشیا
همان‌طور که می‌دانید برای استفاده از هر اپلیکیشن و برنامه‌ایی که به اینترنت متصل می‌شود، در ابتدای راه‌اندازی و نصب از شما اجازه‌ی دسترسی به دوربین، موقعیت مکانی، مخاطبین و غیره را می‌خواهد. به‌این‌ترتیب اگر برنامه‌ای که نصب‌کرده‌اید بدافزار بوده و یا هک شود اطلاعات شما درخطر است. اینترنت اشیا نیز همانند سایر وسیله‌های ارتباطی، به دسترسی‌های از قبیل موقعیت مکانی نیاز دارد و از این طریق ممکن است مورد سو استفاده‌ی افراد قرار بگیرد.
در شرایط نرمال و عادی اجازه‌ی دسترسی به اطلاعات کاملاً ایمن بوده و خطرناک نیست؛ اما درصورتی‌که افراد سوءاستفاده گر نسبت به هک اینترنت اشیا و دسترسی‌های آن اقدام کنند، ممکن است خطرهای جبران‌ناپذیری به بار بیاورد. به همین دلیل هنگام مجهز و هوشمند سازی وسایل به اینترنت اشیا باید تمامی موارد را در نظر گرفت و سعی داشت محیط ایمنی را به وجود آورد. گاها سیستم‌های بسیاری که حاوی اطلاعات مهم یک حیطه‌ی شغلی هستند در معرض خطر هک و سوءاستفاده افراد هستند.
کاربردهای مختلف اینترنت اشیا چیست
در ابتدای مقاله اشاره داشتیم که اینترنت اشیا در زندگی شغلی و روزمره بسیاری از افراد جا دارد و به‌زودی بسیاری از وسایل، مشاغل و مکان‌ها را نیز در برمی‌گیرد. چراکه هرروزه نقش اینترنت در زندگی همه‌ی ما پررنگ‌تر خواهد شد به‌طوری‌که در آینده‌ی نه‌چندان دور اینترنت و ربات‌ها باعث از بین رفتن بسیاری از مشاغل خواهد شد. در ادامه به برخی از کاربردهای اینترنت اشیا در زندگی‌های امروزی اشاره می‌کنیم.
- سیستم‌های امنیتی: بررسی دوربین‌های مداربسته، کنترل ورود و خروج درب‌های ورودی و اعلام وضعیت‌های اورژانسی
- سیستم‌های هوشمند در سطح شهر: شاید کمی تخیلی به نظر برسد. درست مثل فیلم‌های علمی تخیلی و چیزی شبیه به دنیاهای تماماً دیجیتال که وسایل توسط اینترنت اشیا به یکدیگر در تعامل هستند و جای انسان‌ها را در خیلی از شغل‌ها گرفته‌اند و یا اینکه به کمک انسان‌ها آمده‌اند. به‌عنوان‌مثال کنترل ترافیک‌های شهری و یا جریمه‌ی افراد متخلف از طریق شناسایی پلاک‌ها توسط دوربین‌ها و فرستادن پیام تخلف از خود دوربین به موبایل فرد متخلف.
- خانه‌های هوشمند: در ابتدا به این مورد اشاره کردیم، خانه‌های هوشمند نزدیک و ملموس‌ترین مثال از اینترنت وسایل و اشیا هستند. ارتباط بین تمامی وسایل خانه و کنترل آن‌ها توسط صاحب‌خانه. به‌عنوان‌مثال گرم و حاضر شدن حمام به‌صورت خودکار پیش از ورود شما به حمام، پخش موزیک موردعلاقه‌تان از سیستم خانگی‌تان در زمانی که برای شنیدنش تعیین کرده‌اید، گرم شدن غذا و حاضر شدن آن و غیره
- خودروی هوشمند: خودروهایی که دارای سیستمی برای اعلام وضعیت و سلامت خودرو و همچنین رانندگی خودکار بدون نیاز به راننده.
- سیستم‌های سلامت و بیمارستانی هوشمند: سیستم‌هایی برای اعلام وضعیت سلامت بیمار بدون نیاز به پزشک. به‌عنوان‌مثال دستگاه‌هایی که با چک کردن ضربان قلب، فشارخون و سایر علائم حیاتی بیمار و همچنین داده‌هایی که خود بیمار درباره‌ی وضعیت فعلی‌اش به دستگاه می‌دهد. بدین ترتیب دستگاه بدون نیاز به معاینه‌ی بیمار توسط پزشک، بیماری و مشکل بیمار را تشخیص بدهد.
- سیستم‌هایی برای کشاورزی هوشمند: امروزه علم و تجهیزات کشاورزی نیز متحول شده و پیشرفت‌های بسیاری داشته است. اینترنت اشیا می‌تواند در کشاورزی نیز کاربردهای فراوانی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال می‌توان به سیستم‌هایی برای گزارش وضعیت آب‌وهوا، وضعیت آب آبیاری و وضعیت خاک موردنظر برای کشت اشاره کرد.
- سیستم‌ها تولید متریال و دستگاه‌های کارخانه‌ای: اگر وسایل کارخانه‌ها و دستگاه‌ها به اینترنت اشیا متصل شوند و با ردوبدل کردن داده‌ها تنها بین ماشین‌ها بتوانند به تولید محصولی خاص بپردازند قطعاً دقت در کار بالا رفته و هزینه‌های تولیدات نیز پایین می‌آیند.
مزایای اینترنت اشیا چیست
همه‌ی ما می‌دانیم که اینترنت و فضای مجازی درصورتی‌که از آن استفاده درست و بهینه شود، در جهت رشد و موفقیت انسان قدم بزرگی برداشته‌شده است. امروزه با توسعه و گستردگی اینترنت، وب‌سایت‌ها و سوشیال مدیاها علاوه بر انتقال سریع اخبار و ارتباط میان آدم‌ها، یادگیری و در دسترس قرارگیری اطلاعات نیز بسیار آسان‌تر از قبل شده است. اینترنت اشیا نیز درصورتی‌که موردحمله‌ی افراد سودجو قرار نگیرد، فواید بسیاری برای زندگی بشر دارد.
- وسایل و اشیا هوشمند و ارتباط راحت انسان با اشیا
- کسب‌وکارهای هوشمند و دستیارهای سریع برای انسان
- سرعت بخشی بسیار بالا به امور مختلف
- کاهش هزینه‌های بخش تولید، سلامت، کشاورزی و غیره
- راحت شدن زندگی انسانی و کم شدن دغدغه‌های بشری در انجام امور روزانه
بنابراین می‌توان گفت اینترنت اشیا سرعت بالایی به زندگی بشری می‌بخشد و همچنین وقت زیادی را برای انسان فراهم می‌کند. ازاین‌رو به‌جای رسیدن به کارهای روتین و همیشگی می‌توان هرروز به تفریحات و کارهای جدیدی پرداخت. اینترنت اشیا از جالب‌ترین فناوری‌های دنیای وب است که برخلاف اینکه ارتباط بین ماشین‌ها و اشیا قابل‌دیدن نیست؛ بسیار هیجان‌انگیز و شگفت‌آور است. به‌زودی سطح گسترده‌ای از جامه و بسیاری از مشاغل به اینترنت اشیا مجهز می‌شوند و زندگی جدیدی را برای بشر می‌سازند. زندگی در دنیای بی‌انتهای اینترنت گاهی علاوه بر اینکه زیباست، هراسناک نیز می‌باشد.
