دنیای اینترنت و وب‌سایت‌ها یک دنیای بزرگ و پر از اصطلاحات، ابزارها و امکانات است که هرروزه دچار تغییرات و پیشرفت‌های بسیاری می‌شوند. اگر شما هم صاحب یک وب‌سایت هستید و یا می‌خواهید یک وب‌سایت برای فعالیت‌های شخصی و یا شغلی‌تان داشته باشید؛ باید بتوانید با دنیای اینترنت همپا شوید. جالب‌تر آنکه اصطلاحات و امکانات دنیای مجازی در حال پیشرفت بوده و همیشه باید برای مواجه با یک اصطلاح جدید آماده‌باشیم؛ بنابراین لازم است برای همراه بودن با این دنیای جدید و کارآمد، اطلاعات و دانش خود را به‌روز نگه‌داریم. یکی از پایه‌ای‌ترین مباحث پیش رو در ارتباط با وب‌سایت‌ها و اینترنت، سرورها هستند. سرور رایگان، سرورهای حقیقی و مجازی از انواع مختلف سرورها هستند که باید با چگونگی و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها و همچنین انواع مختلف آن آشنا شد. در این مقاله به صورت کامل توضیح می دهیم که سرور رایگان چیست و چگونه کار می کند و چرا باید از آن استفاده کنیم.
پیش از آشنایی با انواع مختلف سرور، باید با ماهیت خود سرور و عملکرد آن آشنا شد. درواقع وب سرور، یک شبکه‌ی بزرگ است که قادر به میزبانی و پشتیبانی چندین وب‌سایت مختلف برای حضور در دنیای اینترنت می‌باشد. یک دستگاه بزرگ (سرور) را در نظر بگیرید که همیشه روشن بوده و چندین شبکه‌ی کوچک‌تر (وب سرور) را میزبانی می‌کند. وظیفه‌ی سرور ذخیره‌ی صفحات وب، پردازش آن‌ها و انتقال آن‌ها به کاربران هنگام جستجو می‌باشد. انتقال داده‌ها بین سرور و وب‌سایت‌ها از طریق پروتکل‌های انتقال HTTP و HTTPS (هنگامی‌که یک URL را در نوار جستجو سرچ می‌کنید در ابتدای آن قرار می‌گیرد.) انجام می‌شود؛ اما اتصال و پشتیبانی از سمت این سرورها رایگان نیست و افراد برای داشتن بخشی از یک سرور، باید هزینه‌هایی را بپردازند.
شاید شما هم با واژه‌ی سرور رایگان روبه‌رو شده باشید و کنجکاو شده باشید که قضیه سرورهای رایگان چیست. با ما همراه باشید.
سرور رایگان چیست و چگونه کار می کند؟
قطعاً شما هم هنگامی‌که با واژه‌ی سرور رایگان روبه‌رو شدید، کمی تعجب کرده باشید. چراکه در هر دوره‌ای از زندگی بشر که باشیم، همواره برای داشتن چیزی باید بهایی بپردازیم. در دنیای مجازی هم برای داشتن سرور، هاست و به‌طور کل یک وب‌سایت قطعاً باید هزینه‌هایی را بپردازیم؛ اما قضیه‌ی سرور رایگان چیست؟ به دو صورت ما می‌توانیم برای وب‌سایت و فعالیت‌های اینترنتی خود یک سرور و هاست رایگان داشته باشیم که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.
- سرور رایگان برای تست سرور: معمولاً همه یا بعضی از شرکت‌های ارائه کنده‌ی خدمات سرور و هاستینگ، به مدت کوتاهی مثلاً 24 ساعت یا یک هفته یک سرور برای تست در اختیار شما قرار می‌دهند. این سرورهای رایگان دارای منابع محدودی هستند (مثلاً رم یک گیگابایت، تعداد هسته Core1، هارددیسک 25GB) و منابع آن‌ها در زمان تعیین‌شده (یک روز یا یک هفته) و یا پیش‌ازاین زمان به پایان می‌رسد و به‌طور خودکار حذف خواهد شد. تنها کاربرد این سرورهای رایگان برای تست سرور توسط مشتری است. در صورت رضایت مشتری، سروری با منابع برنامه‌ریزی‌شده و هزینه‌های تعیین‌شده در اختیار آن قرار می‌گیرد. اگر مشتری پس از استفاده از سرورهای رایگان قصد خریداری سرور را داشت، می‌تواند منابع محدود سرور را با مقدارهای بالاتر تغییر داده و سپس سرور را خریداری کند.
- سرور رایگان کوتاه‌مدت: حتماً تبلیغات سرورهای رایگان بسیاری دیده‌اید و شاید هم وسوسه شده‌اید که از سرورهای مجانی و رایگان استفاده کنید؛ اما واقعیت این است که منابع این سرورها نهایتاً ظرف 14 روز تمام‌شده و پس از دو هفته دیگر خبری از سرور و وب‌سایت شما نیست! منابع این سرورها محدود بوده و همچنین سطح امنیتی بسیار پایینی دارد. بعد از مدت مشخصی سرور به‌صورت خودکار حذف‌شده و تمامی اطلاعات شما حذف‌شده و دیگر در دسترس شما نخواهند بود.
تفاوت سرور رایگان و سرور پولی چیست؟
همان‌طور که از عنوان سرور رایگان و سرور پولی پیداست، اصلی‌ترین تفاوت آن‌ها در هزینه‌ای است که باید برای داشتن یک سرور بپردازید. برای داشتن سرورهای مجانی نیازی به پرداخت هزینه‌های منابع سرور و نگهداری آن‌ها نیست؛ بنابراین می‌توان حدس زد منابع این سرور نیز محدود هستند و همیشه نمی‌توان از آن استفاده کرد. درحالی‌که پیش از خرید سرورهای پولی و غیر مجانی طبق پلن های مشخص شرکت ارائه‌کننده، منابع قابل قبولی در دسترس خواهد بود. مهم‌ترین مبحث در داشتن یک سرور خوب، سطوح امنیتی سرور است. مدیران وب‌سایت با توجه به نیازهای وب‌سایت خود و سطح امنیتی لازم برای آن مطمئناً از سرورهای مطمئن که امنیت خوبی دارند استفاده می‌کنند.
سرور رایگان تنها در زمانی که وجود دارد (یک روز یا دو هفته) قابلیت پشتیبانی و بک آپ گیری را دارند. درحالی‌که بک آپ گیری از سرورهای خریداری‌شده مطمئن و به‌سادگی قابل انجام است. در استفاده از سرورهای خریداری‌شده منابع و سرور تا زمانی که شما به آن نیاز داشته باشید و هزینه‌ی نگهداری آن را بپردازید قابل‌دسترس خواهد بود. سرورهای رایگان تنها مدت‌زمان کوتاهی قابل‌دسترس هستند؛ بنابراین از سرورهای رایگان نمی‌توان برای پلن های بلندمدت و مدیریت وب‌سایت‌ها استفاده کرد. درواقع منابع محدود، سطوح امنیتی پایین و کوتاه‌مدت بودن سرورهای مجازی، استفاده از آن را برای اهداف بلندمدت غیرممکن می‌سازد.
کاربرد سرور رایگان چیست
به‌طورکلی سرورها، اعم از سرور رایگان و سرورهایی که خریداری می‌شوند، منابع و خدمات را برای فعالیت‌های کلاینت ها فراهم می‌کند. سرورها می‌توانند به‌طور هم‌زمان چندین دستگاه و کلاینت را پشتیبانی کنند. کلاینت ها شامل تمامی دستگاه‌های کامپیوتر، لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های هوشمند، پرینترها و دستگاه‌های فکس می‌شود؛ اما اگر بخواهیم از منابع و خدمات یک سرور به‌صورت پیوسته و همیشگی استفاده کنیم، باید برای یک سرور با منابع موردنیاز هزینه‌ای را بپردازیم. با پرداخت هزینه علاوه بر در دسترس داشتن منابع، داده‌ها و اطلاعات ما نیز از امنیت بالایی برخوردار خواهند بود؛ اما کاربرد سرورهای رایگان چیست و این سرورها به چه دلایلی ارائه می‌شوند؟
از طرفی برخی از این سرورها که از طرف شرکت‌های ارائه‌کننده، به‌عنوان سرور رایگان معرفی‌شده‌اند؛ تنها برای تست سرورها در مدت‌زمان مشخصی ارائه می‌شوند. پس سرور تنها زمان کوتاهی برای تست رایگان خواهد بود؛ بنابراین کاربرد این سرورها صرفاً جهت جلب رضایت مشتری برای فروش آن به کار گرفته می‌شود و پس از زمان مشخص حذف خواهد شد. از طرف دیگر نمی‌توان از سرور رایگان که به‌طور کوتاه‌مدت در دسترس افراد قرار می‌گیرند به‌منظور اهداف بلندمدت استفاده کرد. تنها زمانی می‌توان از این سرورها استفاده کرد که اطلاعات و داده‌های ما چندان اهمیتی نداشته و هدف ما با پایان یافتن زمان استفاده از سرور، انجام‌شده و دیگر به سرورها و داده‌ها نیازی نداریم و تنها برای مدت کوتاهی به دسترسی احتیاج داشتیم.
مزایای سرور رایگان چیست
- سرویس رایگان: همان‌طور که از ابتدا گفتیم، برای داشتن سرور رایگان نیازی به پرداخت هزینه نیست. درصورتی‌که شما سرور را تنها برای تست بخواهید بعد از اتمام زمان تست سرور، هزینه‌ی سرور را می‌پردازید. در خصوص سرورهای رایگان کوتاه‌مدت نیز تنها کافی است در وب‌سایت‌هایی که این سرورها ارائه می‌شوند ثبت‌نام کنید و سرور رایگان خود را داشته باشید.
- فعال‌سازی اتوماتیک: پس از ثبت‌نام و درخواست سرورهای مجانی، این سرور به‌صورت خودکار برای شما فعال خواهد شد.
- سیستم‌عامل: سیستم‌عامل سرورهای رایگان به‌طور معمول ویندوز خواهد بود.
- بک آپ گیری: قابلیت پشتیبان گیری در زمان محدودی که سرور در دسترس است وجود دارد.
- دسترسی: دسترسی به تمام امکانات سرور به‌طور کامل وجود دارد.
معایب سرور رایگان چیست
- منابع محدود: منابع سرور رایگان به‌صورت محدود بوده و قابل ارتقا نخواهد بود؛ بنابراین شما تنها قادر به استفاده از همان منابع محدود خواهید بود و بیشتر از آن نمی‌توانید استفاده کنید.
- مدت‌زمان استفاده کوتاه: سرورهای مجانی تنها زمان کوتاهی در دسترس خواهند بود و پس از زمان‌بندی مشخص به‌طور خودکار حذف خواهند شد. (این زمان معمولاً دو تا چهار هفته می‌باشد.)
- سیستم‌عامل: سرورهای رایگان تنها دارای سیستم‌عامل ویندوز بوده و از سیستم‌عامل لینوکس پشتیبانی نخواهند کرد؛ بنابراین اگر به یک سرو با سیستم‌عامل لینوکس نیاز دارید سرورهای مجانی برای شما کارآمد نخواهند بود.
- قابلیت بک آپ گیری: قابلیت بک آپ گیری از سرور رایگان تنها در زمان مشخصی که سرور در دسترس است قابل انجام خواهد بود. پس از حذف سرور دیگر قابلیت پشتیبان نیاز داده‌ها و اطلاعات را از دست خواهید داد.
- سرعت سرور: سرورهای مجانی معمولاً دارای سرعت بسیار پایین‌تری نسبت به سرورهای پولی هستند و نی متوان توقع سرعت بالاتری از آن‌ها داشت و یا سرعت آن را افزایش داد.
- سطح امنیتی: سطوح امنیتی سرورهای مجانی بسیار پایین بوده و قابلیت حمله‌های سایبری و همچنین از بین رفتن داده‌ها را نیز دارد.
